Seksueel misbruik van mensen met een verstandelijke beperking

Training voor begeleiders en aandachtfunctionarissen seksualiteit/intimiteit/relatievorming,

De groepsgrootte heeft een maximum van circa dertig personen.

Begeleiders worden regelmatig geconfronteerd met seksueel misbruik in het leven van mensen met een verstandelijke beperking. Hoe ga je daar mee om op de werkvloer?

Hoe herken je seksueel misbruik? Welke specifieke signalen verwijzen ernaar?

Veel slachtoffers vertonen overlevingsgedrag, hetgeen in verstoorde relaties tot uiting komt. Dat wordt helaas vaak niet herkend. Hoe ziet een trauma na seksueel misbruik eruit? Hoe herken je dat? En hoe beleeft die mens met een verstandelijke beperking een trauma? Hoe zien beleving, begeleiding en behandeling eruit? In deze tweedaagse training wordt uitgebreid stilgestaan bij processen die zich voordoen in situaties die betrekking hebben op seksueel misbruik. Er wordt een aantal handvatten aangereikt om in de praktijk mee aan de slag te gaan.

Voor wie is deze training/leergang bedoeld?

Begeleiders in de zorg die geconfronteerd worden met cliënten die seksueel misbruikt zijn. Begeleiders in de zorg die seksueel misbruik trachten te voorkomen. Alsmede aandachtfunctionarissen seksualiteit/intimiteit/relatievorming/seksueel misbruik.

Doelstelling van deze training/leergang

- Kennis vergaren over verschillende vormen van seksueel misbruik, over de mogelijke gevolgen voor de slachtoffers en een flink aantal adviezen voor de wijze waarop seksueel misbruikte mensen met een verstandelijke beperking begeleid kunnen worden
- Inzicht in de achtergronden van seksueel misbruik, de kwetsbare positie van de cliënt met een verstandelijke beperking
- Vaardigheden ontwikkelen in het signaleren van seksueel misbruik en het herkennen van de daaruit voortvloeiende overlevingsstrategieën
- Het bespreekbaar maken van seksueel misbruik in een team
- Het geven van seksuele voorlichting en/of begeleiding (met name ten aanzien van lichaamsbeeld) aan cliënten die seksueel misbruikt zijn

Wat verstaan we onder seksueel misbruik?

Waarom zijn mensen met een verstandelijke beperking het ideale slachtoffer van seksueel misbruik? Trauma na misbruik/ beschadiging van de intimiteit. Overlevingsmechanismen.
Oefenen met de methodiek van de hermeneutische cirkel: verschillende signalen van seksueel misbruik.
Welke belemmeringen zijn er binnen teams om seksueel misbruik te onderkennen? Welke emoties doen zich voor na een situatie van seksueel misbruik?
Hoe kun je daarin dan het beste handelen?
Het belang van een goed protocol.

Een videofilm. Een gesprek met elkaar naar aanleiding van de film.
Verstandelijk beperkt en slachtoffer van misbruik: hoe wordt dat beleefd?
Welke mogelijkheden hebben cliënten om hier zelf uit te komen?
Welke ondersteuning/begeleidingsstijl is van belang?
Popoefening seksueel misbruik: een methode om binnen je team misbruik te bespreken.
Deelnemers gaan zelf praktisch aan de slag: een opzet maken van een seksuele voorlichting/begeleiding van seksueel misbruikte mensen met een verstandelijke beperking. Onderwerp: lichaamsbeeld. Een praktisch dagdeel waarin men zelf een voorlichtingsles opzet.
Verschillende opdrachten per subgroep, afhankelijk van bij de cliënt spelende factoren, bijvoorbeeld: borderlineproblematiek, een teruggetrokken, angstige cliënt, een puber, een kind. Groepssamenstelling afhankelijk van de casuïstiek van de deelnemers. Werken met “verwerkingsboeken”, een handige, concrete methode om emoties te reguleren.

Het belang van adequate therapieën.